เครื่องเสียงกับการได้ยินของผู้สูงอายุ: ปรับเสียงให้เหมาะกับวัย

การเปลี่ยนแปลงการได้ยินเมื่ออายุมากขึ้น

เมื่ออายุมากขึ้น การได้ยินของเราย่อมเปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่มักมีภาวะ Presbycusis หรือการสูญเสียการได้ยินตามวัย ซึ่งส่วนใหญ่จะส่งผลต่อการได้ยินเสียงที่มีความถี่สูง (High Frequency) มากกว่าความถี่ต่ำ

ความถี่สูง (มากกว่า 2,000 Hz)
เสียงที่อยู่ในย่านนี้ เช่น เสียงนกร้อง เสียงเครื่องดนตรีบางชนิด และเสียงพยัญชนะบางตัว (เช่น s, f, th) มักเป็นเสียงที่ผู้สูงอายุเริ่มได้ยินลดลง
ความถี่กลาง (500-2,000 Hz)
เป็นย่านเสียงของการพูดคุยทั่วไป หากการได้ยินลดลงในช่วงนี้ อาจส่งผลต่อความเข้าใจบทสนทนา
ความถี่ต่ำ (ต่ำกว่า 500 Hz)
ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักยังได้ยินเสียงในช่วงนี้ได้ดี เช่น เสียงเบสของดนตรี หรือเสียงสระในการพูด

ผลกระทบของการได้ยินต่อการฟังเครื่องเสียง

เมื่อการได้ยินเปลี่ยนไป การฟังเพลงหรือรับชมรายการโปรดอาจไม่สนุกเหมือนเดิม เพราะเสียงที่เคยชัดเจนอาจฟังดูเบาลง หรือขาดรายละเอียดบางส่วน เช่น

ฟังเสียงพูดในโทรทัศน์ไม่ชัด
ดนตรีขาดความคมชัด โดยเฉพาะเสียงร้องหรือเสียงเครื่องดนตรีที่มีความถี่สูง
ต้องเร่งระดับเสียงมากขึ้น

การปรับแต่งเครื่องเสียงให้เหมาะกับผู้สูงอายุ

หากต้องการให้ผู้สูงอายุเพลิดเพลินกับเสียงเพลงและเสียงพูดได้ดีขึ้น สามารถใช้เทคนิคต่อไปนี้

1. ปรับ Equalizer (EQ) ให้เหมาะสม

เพิ่มย่านความถี่สูง (Treble) เล็กน้อย แต่ไม่มากเกินไปจนเสียงแหลมเกิน
ปรับเพิ่มย่านความถี่กลางเพื่อให้เสียงพูดชัดขึ้น
ลดความถี่ต่ำ (Bass) หากรู้สึกว่าเสียงทุ้มกลบเสียงอื่น

2. ใช้ลำโพงหรือหูฟังที่เหมาะสม

เลือก ลำโพงที่ให้เสียงพูดชัดเจน เช่น ลำโพงที่มีการออกแบบสำหรับเสียงกลางที่ดี
หากใช้ หูฟัง ควรเลือกแบบครอบหู (Over-ear) ที่ให้เสียงคมชัดและลดเสียงรบกวนจากภายนอก

3. ใช้ระบบช่วยฟัง (Hearing Assistance Technology)

ปัจจุบันมี Soundbar ที่มาพร้อมโหมด "Speech Enhancement" ช่วยให้เสียงพูดเด่นชัดขึ้น
หูฟังบางรุ่นมี Adaptive Sound ที่สามารถปรับเสียงตามลักษณะการได้ยินของผู้ฟัง

4. ลดเสียงรบกวนรอบข้าง

หากอยู่ในห้องที่มีเสียงรบกวนมาก การใช้ ลำโพงที่ให้เสียงชัดเจน หรือ หูฟังตัดเสียงรบกวน จะช่วยให้ฟังได้ง่ายขึ้น

สรุป

การได้ยินของผู้สูงอายุมีแนวโน้มลดลง โดยเฉพาะในย่านความถี่สูง ทำให้การฟังเสียงจากโทรทัศน์ วิทยุ หรือเพลงอาจไม่ชัดเจนเหมือนเดิม เราจะสังเกตได้จากการที่ผู้สูงอายุเวลาที่เลือกซื้อชุดเครื่องเสียงจากร้านที่มีบริการให้ทดลองฟังเครื่องเสียง ผู้สูงอายุจะชอบปรับและฟังเสียงความถี่สูง หรือเสียงแหลมที่ดังแรงมากกว่าปกติ จากการเสื่อมสภาพของการได้ยิน และยังมีอีกกรณีหนึ่งคือ เด็กทารกจะได้ยินเสียงความถี่สูงได้ จะเห็นได้จากคำบอกเล่าที่ว่า เด็กทารกคุยกับแม่ซื้อได้ จากเสียงลมหรือเสียงความถี่สูง ที่คนในวัยปกติหรือวัยอื่น ๆ จะไม่สามารถได้ยินเสียงความถี่สูงระดับนั้นได้ จะค่อย ๆ ลดระดับการได้ยินความถี่สูงลงไปตามวัย แล้วในปัจจุบันมีการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ อย่างการปรับแต่งเครื่องเสียงให้เหมาะสม เช่น ปรับ Equalizer ใช้ลำโพงที่เหมาะสม หรือเลือกใช้เทคโนโลยีช่วยฟัง จะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถเพลิดเพลินกับเสียงเพลงและการสนทนาได้อย่างเต็มที่